Een ongeluk zit in een klein hoekje, zeker in een parkeergarage waar automobilisten en voetgangers zich kriskras door elkaar bewegen. Maar wat als je uitglijdt over een gladde vloer en letsel oploopt? Kun je de eigenaar van de parkeergarage – in dit geval de gemeente – dan aansprakelijk stellen? Een recente uitspraak geeft hier meer duidelijkheid over.
Wat gebeurde er?
In een parkeergarage in Amsterdam ging het mis. Een bezoekster liep samen met haar collega’s richting de uitgang toen ze plotseling uitgleed over een gladde vloeistof op de vloer. De bezoekster liep daarbij niet in een parkeervak voor auto’s. In de parkeergarage waren geen speciale looproutes voor voetgangers aanwezig. De valpartij resulteerde in een gebroken pols.
Volgens de bezoekster had de gemeente, als eigenaar en exploitant van de parkeergarage, de plicht om de parkeergarage te onderhouden. Dit betreft niet alleen het onderhoud van de parkeergarage, maar ook het onderhoud met betrekking tot het veilig gebruik van de parkeergarage. De gemeente moet erop toezien dat geen vloeistoffen, die (een zekere) gladheid kunnen veroorzaken, op de vloer van de parkeergarage aanwezig zijn.
De gemeente had het beheer en de schoonmaak van de garage uitbesteed aan een werk-/leerbedrijf. Toch meende de bezoekster dat de verantwoordelijkheid bij de gemeente bleef liggen en stelde zij deze aansprakelijk op grond van onrechtmatige daad. De kernvraag was: had de gemeente kunnen en moeten voorkomen dat er een gladde vloeistof op de vloer lag?
Het juridische kader: gevaarzetting en de Kelderluik-criteria
De bezoekster beriep zich op de zogenaamde Kelderluik-criteria. Deze criteria worden gebruikt om te bepalen of iemand aansprakelijk is voor een gevaarzettende situatie. De criteria omvatten het volgende:
– De kans dat een ongeval plaatsvindt;
– De ernst van de mogelijke gevolgen;
– De mate waarin iemand bedacht moet zijn op het gevaar;
– De maatregelen die genomen hadden kunnen worden om het gevaar te voorkomen.
Volgens de bezoekster was de kans op een val groot omdat voetgangers in parkeergarages niet constant letten op de ondergrond, maar eerder gefocust zijn op het verkeer om hen heen. Bovendien was de vloeistof op de vloer slecht zichtbaar. Ze stelde dat de gemeente extra controles had moeten uitvoeren en waarschuwingsborden had moeten plaatsen.
Het oordeel van de rechtbank
De rechter was een andere mening toegedaan en oordeelde dat de gemeente niet aansprakelijk was voor het ongeval. Naar het oordeel van de rechtbank is een gladde vloer in een parkeergarage onvermijdelijk. De aanwezigheid van vocht en andere vloeistoffen in een parkeergarage is niet ongewoon. Regenwater dat van auto’s afdruipt of olie die lekt, kan niet volledig worden voorkomen.
Daarbij komt naar het oordeel van de rechtbank dat het aanwezig zijn van een plas water of olie niet automatisch betekent dat geen schoonmaakschema bestaat of dat voorafgaand aan het ongeval niet volgens een schema is gehandeld. Ook met inachtneming van een schoonmaakschema is onvermijdelijk dat water of andere van auto’s afkomstige vloeistoffen op de vloer van de parkeergarage aanwezig zijn. De criteria gaan niet zo ver dat de gemeente ervoor moet zorgen dat dit nooit voorkomt. Van bezoekers van een parkeergarage mag een zekere mate van oplettendheid worden verwacht. Dit houdt in dat men niet alleen alert moet zijn op rondrijdende auto’s, maar ook op mogelijke oneffenheden en, zoals in dit geval, de kans op een glad loopoppervlak.
Verder is van belang dat ongevallen zoals de onderhavige niet vaker voorkomen in een parkeergarage in Amsterdam. De gemeente heeft naar voren gebracht dat bij haar één eerder ongeval in een parkeergarage bekend is. De twijfel die de bezoekster uit omdat volgens haar niet elk ongeval wordt gemeld, weegt onvoldoende zwaar mee. Op de bezoekster rust de stelplicht en bewijslast. Derhalve ligt het op de weg van de bezoekster om voor het voetlicht te brengen dat de kans op glij- en valpartijen zo groot is dat sprake is van een zodanige vorm van gevaarzetting dat van de gemeente verdergaande maatregelen kunnen worden verlangd dan hiervoor omschreven. Meer lezen over de stelplicht en bewijslast?
Tot slot oordeelt de rechtbank dat het ontbreken van een waarschuwingsbord voor mogelijke gladheid, gezien de eerder genoemde omstandigheden, in dit geval niet leidt tot aansprakelijkheid van de gemeente.
Wat betekent dit voor jou?
Deze zaak laat zien dat gemeenten en eigenaren van parkeergarages niet automatisch aansprakelijk zijn voor elke valpartij. Bezoekers worden geacht zelf ook alert te zijn op mogelijke risico’s. Dit betekent dat als je in een parkeergarage loopt, je niet alleen moet letten op het verkeer, maar ook op de vloer.